Stetoskop hem insan sağlığında hem de hayvan sağlığında kullanılan bir medikal alettir. Stetoskop muayene, tanı ve tedaviler kullanılmaktadır. Birbirinden farklı çeşitlerde ve içeriklerde birçok stetoskop bulunur. Kullanım amacına uygun olan stetoskop seçilmelidir. Bugünkü yazımızda sizlere stetoskopun kullanım amaçlarından, çeşitlerinden ve özelliklerinden bahsedeceğiz.
Stetoskop, vücudun içerisindeki sesleri dinlemek amacıyla kullanılan akustik tıbbi bir alettir. Vücudun içerisindeki sesler dinlenerek herhangi bir sorun olup olmadığı kanısına varılır. Doktorlar ve veteriner hekimler tarafından sıklıkla kullanılan stetoskop muayene ve teşhis için kullanılmaktadır. Stetoskop kullanımında uzmanlaşmış kişiler vücut seslerini dinlerken bir sorun olup olmadığını kolaylıkla anlamaktadır. Sağlık sektöründe sıkça kullanılan ve ihtiyaç duyulan tıbbi bir alettir.
Stetoskop vücut seslerinin dinlemesine yarayan bir alettir. Bu işlemin gerçekleşmesi içinde 4 ana kısmı mevcuttur. Stetoskop kısımları şu şekildedir;
Stetoskopun tarihi oldukça eski dönemlere dayanmaktadır. Stetoskop çıktığı ilk zamandan günümüze kadar değişerek ve yenilenerek gelmiştir. İlk stetoskop bir çam ağacından yapılmıştır. Stetoskopun mucidi ise Rene Laennec’tir. Buluşu hala günümüzde sağlık alanında kullanılan ve ihtiyaç duyulan önemli bir tıbbi alettir.
Farklı çeşitlerde, karışık ya da basit bir şekilde çalışan stetoskop modelleri olsa da hepsinin temelinde ses iletme görevi vardır. Stetoskopun uç kısmında bulunan diyafram vücut kısmında dinlenecek olan bölgeye yerleştirilir. Diyafram kısmı yalıtılmış bir zardan yapılmış olmasından dolayı diyaframın bulunduğu bölgeden gelen titreşimleri ve ses dalgalarını zar kısmına iletir ve burada titreşim meydana gelir. Stetoskoptaki zarın havaya baskı uygulaması sonucunda ortaya çıkan hava basıcı tüp ya da borudan geçerek kulak kısmına ulaşır. Kulak kısmında bulunun parçalar ise sesleri kulağa aktarır. Stetoskopların bazılarında ise çan adıyla bilinen bir kısım bulunur. Bu kısım sayesinde alçak sesler bile yükse duyulabilmektedir. Stetoskoplar doktorlar ve veteriner hekimler için tanı koyulmasına yardımcı olan önemli bir araçtır. Stetoskopların dışarıdan gelebilecek olan gürültüleri engelleyici özellikleri bulunmaktadır.
Stetoskopun birden fazla çeşidi bulunmaktadır. Bu çeşitleri farklı işlemler ve amaçlar için kullanılır. Stetoskopun kaç çeşidi olduğuna ve neler için kullanıldıklarına biz göz atalım.
Veteriner hekimler tarafından kullanılan stetoskoplar sağlık alanı için kullanılan stetoskoplarla benzerlik gösterir. Ama bazı durumlarda insan sağlında kullanılan stetoskoplar veteriner hekimler için yeterli değildir. Bu sebeple de veteriner hekimler için hayvan sağlığında rahatlıkla kullanabilmeleri için özel olarak stetoskop üretilir. Veteriner hekim stetoskoplarının yüksek ve düşük seslerin arasındaki geçiş oldukça hızlı ve çabuktur. Diyafram kısımları ayarlanabilir ve uzun bir boruya sahiptir. Veteriner hekimlere özel olan stetoskoplar sıklıkla kullanılır.
Akustik stetoskop çeşidi bilinen ve en çok kullanılan stetoskop çeşidi olarak bilinir. Bu stetoskop çeşidinin ana parçalarını diyafram ve çan kısmı oluşturur. Sırt ya da göğüs bölgesinden gelmekte olan sesleri, hava dolu ve içi boş olan tüpler sayesinde kulak kısmına iletir. Sık kullanılan stetoskop çeşitlerinden olsa da en kullanışlı ya da güçlü çeşitlerinde değildir. Bunun sebebi ise düşük frekansa sahip olan seslerde ve gürültü sesi yüksek olan ortamlarda akustik stetoskop kullanımı zordur.
Bu stetoskop türü oldukça keskin bir akustik yapıya sahiptir. Bu sayede de yüksek ve düşük frekansta olan seslerin daha net duyulmasını sağlar. Kulak kısımları kalındır, tam oturur ve rahatsızlık hissi vermez. Bu stetoskop ortam gürültüsünü kesecek ve engelleyecek şekilde tasarımı yapılmıştır.
Tek taraflı stetoskoplar basit bir çeşit olarak geçer. Genellikle bağırsakları, kalbi ve ciğerlerin kontrolü için idealdir. Tek taraflı stetoskoplar ayarlanabilir olan diyaframla birlikte gelir. Kardiyologlar tarafından daha çok tercih edilmektedir.
Çift taraflı stetoskoplar çok yönlü olarak bilinir. Ayrıca tek taraflı olanlara göre kullanım açısından daha iyi sonuçlar verir. Çift taraflı stetoskoplar özellikle gürültülü ortamlarda çalışıyorsanız işiniz için ideal bir seçimdir. Kullanımı son derece kolaydır.
En küçük stetoskop boyutuna sahiptir. Yeni doğan stetoskopları lateks içermez ve soğutmaz bir jant yapıya sahiptir. Tanı sırasında ayarlamasını yapmanıza gerek yoktur. Kullanım sırasında ortam gürültüsü oluşturmayacak şekilde en doğru oskültasyonlara izin verir.
Bebek stetoskopları küçük yaşlardaki hastalarda ve bebeklerde kullanıma uygun olacak şekilde üretilmiştir. Küçük hastalarda kullanılacağı için çapı yaklaşık olarak 2,7cm’dir. Bu stetoskop lateks içermez ve soğutmaz bir jant yapıda üretilmiştir. Bunun sebebi ise bebeklerin teşhis ve muayene sırasında şok hissetmemesi için yapılmıştır.
Vücudumuzdaki organlarda dopple dalgaları bulunmaktadır. Bu dalgalar da doppler stetoskop sayesinde izlenebilmektedir. Kısaca ultrason dalgalarını doppler etkisiyle ölçebilen bir elektronik stetoskop çeşididir. Vücutta hareketli olan organları ve cisimlerin izlenmesi için en iyi yoldur.
Oldukça eski ve özgün olan bir stetoskop çeşididir. Fetal stetoskop hamile kişinin karnına yerleştirilir ve bu sayede de fetüsün kalp atışları dinlenebilir. Ayrıca o alandaki diğer sesler de rahatlıkla dinlenir. Karın kısmına yerleştirilen özel bir çana sahip olan bir stetoskoptur.
Elektronik stetoskopların çalışma sistemin diğer stetoskoplardan daha farklıdır. Elektronik stetoskopun sesleri elektriksel işarete dönüştürme özelliğine sahiptir. Elektronik stetoskoplarda çevreden gelen gürültü ve ses sorunları çözülebilir. Bu stetoskop sayesinde göğüs parçalarında alınmış olan ses dağları elektronik olarak yükseltilebilmektedir. Özel olarak tasarlanmış olan devre yollarıyla da bu verileri elektronik dalgalara dönüştürürler.
Stetoskop fiyatlar kendi içerisinde ve kullanım alanlarına göre fiyat değişikliği gösterir. Stetoskop fiyatları markalarına ve kalitesine göre de değişebilmektedir.
Stetoskop ve çeşitleri hem insan sağlığında hem de hayvan sağlığında önemi bir yer kaplamaktadır. Birden fazla modeli olan stetoskoplardan uygulanacak işlem ve kullanılacak alana göre doğru olan stetoskop seçimi önemlidir.
Sitemizde olan çeşitli stetoskopları görmek için buraya tıklayabilirsiniz. Sizin de veteriner kliniğiniz var ve veteriner malzemeleri ihtiyaçlarınız oluyorsa web sitemizde ki ürünlerimizi inceleyebilirsiniz.
* Yukarıdaki bilgiler sadece bilgilendirme amaçlıdır. Web sitemizde yer alan hiçbir bilgi bir "veteriner hekim'in" görüşü kadar değerli değildir.
İrem KAPLANER İçerik Editörü
Internet Explorer tarayıcısının 9.0 ve daha eski sürümlerini desteklememekteyiz. Web sitemizi doğru görüntüleyebilmek için tarayıcınızı güncelleyebilirsiniz, güncelleyemiyorsanız başka bir tarayıcıyı ücretsiz yükleyebilirsiniz.
Yasal düzenlemelere uygun çerezler kullanıyoruz. Gizlilik ve Çerez Politikası sayfamıza göz atabilirsiniz.